Вiгго Мортенсен

Чалавек, які піша карціны і вершы, займаецца мастацкай фатаграфіяй і адзін выхоўвае дзіця, цікавы і без Арагорна. Вiгго Мортенсен - яркая асоба, вялікая фігура, праўдзівы спадчыннік трона Ісілдура. Чытайце і зайздросціце.

- Кажуць, калегі па «Уладару пярсцёнкаў» празвалі вас «Віга-без-эга». Гэта дзіўна для акцёра.

- Мне цяжка адчуваць сябе зоркай - я 15 гадоў у гэтым бізнесе, а першую галоўную ролю атрымаў у 44 гады. Вы разумееце, што гэта значыць?

- Пачакайце, пачакайце. У вас процьма прыкметных роляў - «Ідэальнае забойства», «Салдат Джэйн», «Партрэт дамы», «Барвовы прыліў». Ды і «Уладар пярсцёнкаў» - не апошні праект.

- Не спрачаюся. Я быў добра «ўпісаны ў агульную кампазіцыю» - калі гаворка пра галоўных ролях. Але да «Ідальга», галоўных роляў у мяне не было. Ведаеце, якое пачуццё адчувае акцёр, калі яго сцэны не ўваходзяць ў канчатковы мантаж фільма? А я ведаю - так было са мной. Спачатку гэта была «перазменка» Джонатана Демми з Голд Хоун і Куртам Расэлам. А потым - «Пурпурная ружа Каіра» Вудзі Алена. Мае блізкія тактоўна наогул перасталі задаваць пытанне, калі ж я з'яўлюся, нарэшце, на экране. Затое мяне было шмат на падлозе ў мантажнай - у зрэзку.

- Адзін не вельмі ўдачлівы акцёр мне нядаўна працытаваў вашы вершы. Здаецца, яны для яго як малітва.

- Якія?

- З верша «Мантаж»:

З чалавекам, якім
ты быў
Так нядоўга,
Скончана.
яго месца
на акуратным
могілках,
Дзе пахне папкорнам.

- Так, я напісаў гэта тады, калі мяне выразалі.

- Як вы атрымалі ролю Арагорна?

- Гэта была выпадковасць. Як раней мне не шанцавала, так і пашанцавала - без усялякай заканамернасці. Па-мойму, Джэксан ужо пачаў здымаць «Уладара» - заўважце, на іншым канцы святла, у Новай Зеландыі, а праз пару дзён у мяне ў Венисе (раён Лос-Анджэлеса) раздаецца тэлефонны званок. І я даведаюся, што Сцюарт Таунсенд, зацверджаны на ролю Арагорна, выгнаны. І яго роля зараз прапануецца мне.

- Джэксан распавядаў, як вы ператэлефанавалі яму, закідалі пытаннямі, і ён вырашыў, што вы адмаўляецеся. А тут вы кажаце: «Думаю, мы хутка сустрэнемся».

- Так і было. Я пытаў пра Арагорна, але на самой справе хацеў зразумець, што гэта за хлопец такі, Джэксан, які пачынае здымкі вялізнага праекта і адмаўляе акцёру, якога рыхтаваў да ролі паўгода.

- Ці зразумелі?

- Зразумеў, што не ведаю, чым ім не дагадзіў Таунсенд і што гэта за «творчыя рознагалоссі» такія. Але думаю, ён па ўзросце не падышоў - яму было ўсяго 27. А на гэтую ролю патрабуецца цёрты калач.

- Вы - цёрты калач?

- Мабыць, так. Самае дзіўнае, я тады не чытаў Толкіена. Калі пагадзіўся на ролю, маім адзіным дарадцам быў мой сын Генры. Яму тады было 11. Ён толкиенист-надомнікі. Генры сказаў: «Арагорн - гэта крута". Я яму паверыў. Ён і раней прасіў мяне прачытаць Толкіена. І вось я ў самалёце, гартаю гэты таўшчэзны талмуд і гадаю: ну не тютя Ці я апошняя, што даў сябе ўгаварыць? Праўда, вельмі хутка я зразумеў, што там шмат сюжэтаў з скандынаўскіх саг, на якіх мой тата-датчанін мяне выхоўваў. І наогул я заўсёды захапляўся міфалогіяй. Нават забабонны, мабыць. На лабавым шкле маёй машыны вісіць абярэг індзейцаў сіу. Увогуле, Арагорн ў мяне проста-такі ў крыві.

- Генры мае на вас ўплыў у іншых выпадках?

- Мы ўплываем адзін на аднаго. Так заўсёды бывае з людзьмі, якія жывуць разам.

- Вы ж бацька-адзіночка?

- Гучыць дзіўна, але я сапраўды бацька-адзіночка. Праўда, я наўрад ці выхоўваю Генры. Хутчэй, мы сябруем.

- Ці праўда, што вы настолькі самааддана паводзілі сябе на здымках, што калі вам выбілі мячом зуб, вы загадалі прыляпіць яго мамэнтальным клеем і давялі сцэну да канца?

- А што рабіць - часу на дантыста не было. Гэта быў першы здымачны эпізод. А графік быў такі: усе акцёры занятыя шэсць дзён на тыдзень. І так 15 месяцаў. У нядзелю пасля абеду нам давалі час на постирушку і куфаль піва. Пасля чаго трэба было вяртацца на поле бою. Костак пальцаў у нас проста не было - збівалі ўшчэнт.

- Кажуць, што вы і спалі ў вопратцы Арагорна, і з мячом ўвесь час разам. І сыходзілі басанож у лес у адзіноце ці ледзь не на суткі.

- Я вучыўся па сістэме Станіслаўскага. Гэта значыць, што трэба залезці ў шкуру героя. Стаць Арагорн фізічна. А басанож я проста люблю хадзіць - у мне шмат ад хіпі. У лесе ж я проста згубіўся: пайшоў з фотаапаратам, але сонца зайшло, а з дарогі я збіўся. У рэшце рэшт выйшаў да сваіх - дапамагла ўспышка, ёю я часам асвятляў сабе дарогу. А акрамя таго, зрабіў выдатныя фатаграфіі, цыкл назваў «згубіліся». Яны былі выстаўленыя ў галерэі разам з іншымі маімі здымкамі.

- Вось вы і мастак, і фатограф, і паэт. Хто яшчэ?

- Роберт Фрост, паэт нядрэнны, казаў: сказаць пра сябе «я паэт» - усё роўна, што сказаць «я прыгажун». Для мяне лад жыцця - жывапіс, фатаграфія і паэзія. Мне з дзяцінства здавалася, што ўсе павінны абавязкова імкнуцца чымсьці пастаянна быць занятымі. У кіно я працую галоўным чынам дзеля грошай. А вось астатняе - гэта зусім іншае. Я панаставілі сабе столькі мэтаў, што спаць няма калі. Але затое ў маім жыцці ёсць моманты проста чароўныя.

- А чаго востра не любіце?

- Дрэнны дубляж! Аднойчы я нават задумаў бітву з іспанскімі пракатчыкамі. Я прапанаваў сам отдублировать сваю ролю. Я ж надта добра ведаю іспанскі. Але дубляж мой ім не спадабаўся. Сказалі: моцны буэнас-айрэскі акцэнт. Але гэта ж смешна!

- І ўсё ж такі няўжо ж няма жанчыны, з якой вы дзеліце сваю гэтак насычанае жыццё?

- З майго боку было б няправільна і нават жорстка ўцягваць старонніх у гэтае бязладдзе.